Napakarami ng sitwasyon kung saan maaaring masabi ng isang tao, grupo, o institusyon na hindi malaya ang isang tao, lahi, o bansa. Suhektibo ito at naiiba para sa iba.
Ilan sa mga sitwasyon ay ang mga ito:
1. Walang kalayaang makapag-isa o makapadesisyon para sa sarili.
2. Walang kakayahang mamahala o kaya ay may kakayanang mamahala ngunit hindi direktang kontrolado ng isang entidad.
3. Dinudurog ang kalayaang magpahayag ng saloobin sa pamamagitan ng panlilibak o kaya ay sa dahas.